بررسی طرح ناحیه محوری در مناطق شهر تهران با تاکید بر منطقه 15 بین سالهای 1386 تا 1396

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

در راستای تمرکز زدایی از ساختار مدیریت شهری تهران، از طریق مجموعه‌ای از فعالیت‌ها و خدمات در سطح کلان (منطقه) و مجموعه‌ای در سطح خرد (محله)، سیاست ناحیه محوری شهرداری تهران برای تغییر ساختار متمرکز قبلی و ایجاد فرآیند مدیریتی غیرمتمرکز به دنبال ایجاد پیوند بین محلات و ارائه خدمات فرا محله‌ای به شهروندان مطرح گردید.  در ارتباط با موضوع ناحیه محوری، منطقه 15 شهر تهران که تاکنون در این زمینه در این منطقه تحقیقی انجام نشده است،  به عنوان نمونه انتخاب شد. در واقع این پژوهش در جهت بررسی ابعاد طرح ناحیه محوری در 4 بعد، اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و فرهنگی در نواحی 7 گانه منطقه 15 شهر تهران، انجام گرفت. روش تحقیق در دو سطح کتابخانه‌ای (بررسی کتب، پیشینه مطالعاتی و اسناد مربوط به طرح) و میدانی (پرسش نامه (پیمایش) و مصاحبه با شهرداران نواحی، شورایاران و شهروندان) صورت گرفته است. نتایج شاخص‌های تحقیق، به صورت توصیفی- تحلیلی و استفاده از آمار استنباطی پرداخته شده‌اند. متغیر مورد مطالعه در این پژوهش شامل، ارزیابی ابعاد طرح ناحیه محوری می‌باشد. این تحقیق دارای 2 پرسشنامه است، پرسشنامه اول در رابطه با شهروندان و در نواحی 7 گانه منطقه 15 شهر تهران و دومین پرسشنامه در خصوص مدیران شاغل در شهرداری و نواحی منطقه می‌باشد. با توجه به استنباطی بودن پژوهش، برای سنجش متغیرها از 2 فرضیه استفاده شده است؛ که میان دو جامعه آماری، یکسان می‌باشد؛ نتایج آنها از طریق آزمون تی تک نمونه‌ای و آزمون تحلیل واریانس یکطرفه انجام شد؛ نتایج حاکی از آن است که از نظر هر دو گروه شهروندان و مدیران، فرضیه شماره 1 تایید شد؛ از نظر هر دو، ابعاد اجتماعی و کالبدی بیشترین تاثیر را در این طرح داشته‌اند. فرضیه شماره 2، در پرسشنامه شهروندان مورد تایید قرار نگرفت، اما در پرسشنامه مدیران تایید شد. از نظر مدیران، بیشترین تاثیر‌پذیری را از این طرح، نواحی 4، 3، 5 و 1، داشته‌اند

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation of the central area design in the regions of Tehran With an emphasis on the 15th region between 2007 and 2017

نویسندگان [English]

  • Arash Ghorbani koutenaei 1
  • Ali Noori Kermani 2
1 PhD student in Geography and Urban Planning, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Assistant Professor of Geography and Urban Planning, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

In line with the decentralization of the urban management structure of Tehran, through a set of activities and services at the macro level (region) and a set at the micro level (neighborhood), the policy of the central district of Tehran Municipality to change the previous centralized structure and create a decentralized management process The link between neighborhoods and the provision of extra-neighborhood services to citizens were discussed. In connection with the topic of the central area, the 15th district of Tehran, which has not been researched in this area, was selected as a sample. In fact, this research was conducted to investigate the dimensions of the central district plan in 4 dimensions, social, economic, physical and cultural, in the 7 districts of the 15th district of Tehran. The research method has been carried out at two levels: library (examination of books, study background and documents related to the project) and field (questionnaire (survey) and interviews with district mayors, councilors and citizens). The results of the research indicators have been discussed in a descriptive-analytical way and using inferential statistics. The variable studied in this research includes the assessment of the dimensions of the axial area plan. This research has 2 questionnaires, the first questionnaire is about the citizens and in the 7 districts of the 15th district of Tehran and the second questionnaire is about the managers working in the municipality and the districts of the region. Due to the inferential nature of the research, 2 hypotheses have been used to measure the variables; which is the same between two statistical communities; Their results were conducted through one-sample t-test and one-way analysis of variance; The results indicate that according to both groups of citizens and administrators, hypothesis number 1 was confirmed; From the point of view of both, the social and physical dimensions have had the greatest impact in this plan. Hypothesis number 2 was not confirmed in the citizens' questionnaire, but it was confirmed in the managers' questionnaire. According to the managers, districts 4, 3, 5 and 1 have been most affected by this plan.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Decentralization
  • central region
  • municipality of Tehran
ابیانه، نادی (1385)، نظام نامه جامع آموزش و مشارکت‌های شهروندی، جلد اول، تهران
 ایوانس، باب و همکاران (1390)، اداره شهرهای پایدار، ترجمه غلامرضا کاظمیان و خدر فرج کرده، انتشارات پرهام نقش
برک پور، ناصر و اسدی، ایرج (1390)، مدیریت و حکمروایی شهری، انتشارات دانشگاه هنر
بهرامی، رحمت الله و مرصوصی، نفیسه (1389)، توسعه پایدار شهری، تهران، دانشگاه پیام نور
ترنر، مارک و هیوم، دیوید (1379)، حکومتداری، مدیریت و توسعه، ترجمه عباس منوریان، انتشارات مرکز آموزش مدیریت دولتی
حاجیانی، ابراهیم و سیفایی، مهسا (1391)، شوراها و نسبت آن با مدیریت شهری، همایش هم اندیشی شوراها و مدیریت محلی در افق چشم انداز
رضویان، محمدتقی (1381)، برنامه ریزی کاربری اراضی شهری، انتشارات منشی
رفیعیان، مجتبی و حسین پور، علی (1390)، " حکمروانی خوب شهری از منظر نظریات شهرسازی "، انتشارات طحان (هله)
شیخ الاسلامی، علیرضا و همکاران (1388)، ارزیابی توسعه پایدار شهری کلانشهر شیراز، فصلنامه جغرافیایی چشم انداز زاگرس، سال اول، شماره 2، زمستان 1388
صرافی، مظفر (1379)، مفهوم، مبانی و چالش‌های مدیریت شهری، فصلنامه مدیریت شهری، شماره دوم، تابستان
قالیباف، محمد باقر (1389)، حکومت محلی یا استراتژی توزیع فضایی قدرت سیاسی در ایران، تهران، انتشارات امیر کبیر
محمدی، کاوه (1387)، مدیریت شهری یکپارچه و اهداف ایران 1400، ماهنامه شهرداری‌ها، سال نهم، شماره 92
معصومی، سلمان (1390)، توسعه محله‌ای در راستای پایداری کلانشهر تهران، انتشارات جامعه و فرهنگ (معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران)
مقیمی، سید محمد، اداره امور حکومتهای محلی، تهران، چاپ سوم، سازمان مطالعه و تدوین سمت، چاپ پنجم 1390
ملکی، سعید (1382)، شهر پایدار و توسعه پایدار شهری، فصلنامه علمی – پژوهشی مسکن و انقلاب، شماره 102
Litvack , Jennie , and Junaid Ahmad and Richard Bird , 1998 , Rethinking Decentralization in Developing Countries . Washington DC : World Bank.
UN-HABITAT (2002) , The Global Campaign on Urban Governance : Concept Paper , New York : UN,  2002, Available at : WWW. Unhabitat . org / governance