سنجش تداوم حضور در فضای عمومی شهری و عوامل موثر برآن (نمونه موردی پارک خانواده شهرمهاباد)

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران

2 استادیار معماری، گروه معماری، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی پارک خانواده شهر مهاباد بر اساس مولفه های تداوم حضور کاربران در فضا و همچنین شناسایی عوامل موثر بر ارتقاء تداوم حضور افراد در فضا، به روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است. روش گردآوری اطلاعات در پژوهش حاضر اسنادی و میدانی است. از منابع اسنادی به منظور تدوین مبانی نظری و استخراج شاخص های ارزیابی فضا استفاده شده است و از روش میدانی در قالب پرسشنامه، به منظور ارزیابی و فضا و سنجش عوامل اثر گذار در زمینه تداوم حضور کاربران در فضا استفاده شده است. همچنین از نرم افزار SPSS جهت انجام آزمون های آلفای کرونباخ، KMO، بارتلت، T.test و رگرسیون خطی چندگانه بهره گرفته شده است. مقدار آزمون های آلفای کرونباخ و KMO، بالای 7/0 و همچنین سطح معنی داری آزمون بارتلت نیز کمتر از 05/0 به دست آمد که نشان از پایایی و روایی درونی و ساختاری پرسشنامه توزیع شده دارد. همچنین نتایج آزمون t.test تک نمونه ای مستقل نشان داد که در مجموع فضای شهری مورد مطالعه از نظر کاربران فضا در سطح متوسط ارزیابی شده است. نتایج آزمون رگرسیون خطی چند گانه، مشخص ساخت که مولفه های تنوع فعالیتی، اجتماع پذیری، دلبستگی و خاطره انگیزی، هویت، آسایش و تصور و دسترسی به ترتیب مهمترین و اثر گذارترین مولفه های ارتقاء دهنده میزان حضور افراد در فضای مورد مطالعه هستند. در این بین تنوع فعالیتی و اجتماع پذیری را می توان مهمترین مولفه ها در این زمینه معرفی کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Measuring the Continuity of Presence in Urban Space and effective factors on it (Case Study: Mahabad Family Park)

نویسندگان [English]

  • siamand maroofi 1
  • qader bayzidi 2
1 department of architecture, islamic azad universit, sanandaj branch, sanandaj, iran
2 department of Architeture, Islamic Azad University, Sanandaj Branch, Sanandaj, Iran
چکیده [English]

The present study was conducted with the aim of evaluating Mahabad's “family park” based on the components of continuous presence of users in space, as well as Identifies the affecting factors on Improvement of the people’s presence in space, through descriptive-analytic method. The data gathering method in the present study is documentary and field studies. Documentation sources have been used to develop theoretical principles and extracts the spatial appraisal indices. The field studies have been conducted in the form of questionnaire to evaluate spatial indicators and assessment the affecting factors on continuous presence of users in space. Also, SPSS software was used for Cronbach's alpha, KMO, Bartlet, T.test and multiple linear regressions. The value of Cronbach's alpha and KMO tests, higher than 0.7, as well as the significance level of Bartlett's test, were less than 0.05, that indicating the internal and structural definition of reliability and validity of distributed questionnaire. Also, the results of t.test on independent case study showed that generally studied urban space was average in terms of space users. The results of multiple linear regression analysis revealed that the components of activity diversification, sociability, Memorable, identity, comfort and vision and access are the most important and most influential factors that improve the presence of people in the study area. Meanwhile, diversity of activities and sociability can be expressed as the most important components in this field.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Continuing presence
  • Public spaces
  • Community space components
  • Family park in Mahabad
ایراندوست و غلامی زارچی (1394)، ارتقای فرصت حضور و مشارکت مردم با استفاده از معرفی گونه های فضای عمومی شهر خلاق (نمونه موردی: شهر یزد)، نشریه هنرهای زیبا، دوره بیستم، شماره 2، صص47-58
بنتلی، ای ین؛ الکک، آلن؛ مورین، پال؛ مک گلین، سو؛ اسمیت، گراهام (1394)، محیط های پاسخده (ترجمه: - مصطفی بهزادفر)، تهران، انتشارات دانشگاه علم و صنعت
پاکزاد، جهانشاه (1385) مبانی نظری و فرآیند طراحی شهری، تهران، انتشارات شهیدی
پاکزاد، جهانشاه. (1386)، سیر اندیشه‌ها در شهرسازی از کمیت تا کیفیت. تهران، انتشارات شرکت عمران شهرهای جدید
پیرمرادی، پویا؛ مستفویان، علی (1395)، سبزه میدان هویت گمشده، تهران، ناشر پیرمرادی
تفهمی و عرفانیان ستاریان (1392)، عوامل مؤثر بر ارتقای حضور پذیری فراغتی در فضای شهری نمونه موردی: بلوار خیام مشهد، حدفاصل تقاطع سجاد و فردوسی، همایش ملی مدیریت گردشکری، طبیعت گردی وجغرافیا، دانشگاه شهید مفتح همدان
چرخچیان، مریم. (1390)، جزوه آموزشی تحلیل فضاهای شهری، انتشارات دانشگاه پیام نور
حبیبی، سید محسن.(1379)، فضای شهری، حیات واقعه ای و خاطره های جمعی، نشریه صفه، شماره 28
حبیبی، سید محسن.(1386)، مرمت شهری، تهران، انتشارات دانشگاه تهران
دانش و امیرطیبی (1390)، کیفیت حضور در میادین شهری با تاکید بر نمونه های سنتی ایران، فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، شماره چهارم، صص71-80
دانشپور، سیدعبدالهادی، چرخچیان، مریم.(1388)، فضای عمومی وعوامل موثر بر حیات جمعی، نشریه باغ نظر، شماره 7، صص: 19-28
دانشپور، سیدعبدالهادی، چرخچیان، مریم.(1388)، بررسی مؤلف ههای طراحی فضاهای عمومی پاسخگو، فصلنامه جغرافیا و برنامه ریزی، دوره چهاردهم، شماره سی ام، صص: 86-53
رضا زاده و محمدی (1391) بررسی حضور پذیری زنان در فضاهای شهرینشریه هویت شهر، شماره دوازدهم، سال ششم، صص 15-26
رضا زاده و محمدی (1391) بررسی عوامل محدود کننده حضور زنان در فضاهای شهری، نشریه هنرهای زیبا، شماره 38، صص 105-114
رفیعیان، مجتبی، خدایی، زهرا. (1388)، بررسی شاخصها و معیارهای مؤثر بر رضایتمندی شهروندان از فضاهای عمومی شهری، فصلنامه راهبرد، سال هجدهم، شماره 53، صص 248-227
فرگاس، جوزف (1379)روانشناسی تعامل اجتماعی:رفتاری میان فردی. ترجمه: مهراد فیروزبخت و خشایار بیگی. تهران: ابجد
لنگ جان(1388) آفرینش نظریه های معماری: نقش علوم رفتاری در طراحی محیط، ترجمه: علیرضا عینی فر، انتشارات دانشگاه تهران.
لینچ، کوین.(1381)، سیمای شهری، ترجمه: منوچهر مزینی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران
محمد پور زرندی، حسین؛ رفیعیان، حمید؛ طباطبایی مزدآبادی، سید محسن(1391)، تبیین نقش فرهنگ سازمانی در مدیریت تغییر کارکنان بانک شهر، فصلنامه اقتصاد و مدیریت شهری، شماره 9، صص: 29-15
مهندسین مشاور پویا نقش شهر و بنا (1390)، طرح جامع شهر مهاباد، جلد دوم، وزارت راه و شهرسازی
نصر، طاهره، ماجدی، حمید.(1392)، نگاهی به مقوله هویت در شهرسازی، نشریه معماری و شهرسازی آرمانشهر، شماره یازده، صص: 277-269
Car, S. (1982). Some Criteria for Environment form. In S. Kaplan and R. Kaplan (Eds). Humanscape: Environments for
Car, S. et al. (1992). Public Space. Massachusetts: Cambrige university press.
Kurniawati, W. (2012). Public Space for Marginal People. Procedia - Social and Behavioral Sciences: (36) : 476 – 484.
Osmand, H. (1957). Function as basis of psychiatric ward design. New York: Holt Rine hart & Winston.
Van Raaij, W. F. (1983). Shopping Center Evaluation and Patronage in the City of Rotterdam. Economic Psychology. Rotterdam: Erasmus.
Walter, M.1986. Pleasures and Costs of Urbanity, Dissent 33(4),470-475
Whyte, H. William, 1980, Social life in small urban spaces, , New York, The municipal of art society of New York.