ارزیابی سطح مشارکت شهروندان بر پایه رتبه بندی محلات شهرمورد مطالعه: شهر بیجار

نویسندگان

1 استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

3 دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه یزد، یزد، ایران

چکیده

امروزه مشارکت مردم مى­تواند به عنوان یک نقطة عطف در دوره­اى باشد که در آن زمینه همیارى در فرآیند برنامه­ریزى، تصمیم­گیرى و آینده شهرها بین برنامه­ریزان شهر و مردم از اهمیت فوق­العاده­ای برخوردار است. در همین راستا این پژوهش با هدف ارزیابی میزان مشارکت شهروندان در محلات شهر بیجار، به ابعاد گوناگون مشارکت مردمى می­پردازد. این امر با شناخت میزان مشارکت در محلات شهر بیجار با استفاده از هفت شاخص مشارکت اجرایی-مالی-فکری، مشارکت اجرایی-فکری، مشارکت مالی-فکری، مشارکت مالی-اجرایی، مشارکت فکری، مشارکت اجرایی و مشارکت مالی محقق گردیده و سپس مبادرت به رتبه­بندی محلات شهر گردیده است. پژوهش حاضر از نظر هدف از نوع کاربردی- توسعه­ای و با روش تحلیلی- تکنیکی (توصیفی) انجام گرفته است. داده‌های حاصله از طریق 573 پرسشنامه در جامعه آماری پژوهش، یعنی شهر بیجار، به دست آمده است. در ادامه با استفاده از مدل منطق فازی، وزن نهایی شاخص‌ها محاسبه شده و با بهره­گیری از روش ویکور محلات شهر رتبه­بندی گردیده است. نتایج حاصله نشان می­دهد که محله فرحی براساس شاخص‌های مربوط با R= 0. 220، S=0. 828 و در نهایت Q=1 بالاترین میزان مشارکت و محله الماسیه با R= 0. 093، S=0. 264 و Q=. 001 پایین­ترین میزان شاخص‌های مشارکت را به خود اختصاص داده­اند. اگر بخواهیم از نظر توزیع فضایی وضعیت محلات شهر را بررسی کنیم امری که خودنمایی می­کند رتبه‌های بالاتر محلات مرکزی می‌باشد، به صورتی که محلات مرکزی از جمله محلات فرحی، مهدیه، بلوار، قلعه حلوایی، قلعه تخت، یارمجه از نظر مشارکت شهروندان دارای رتبه‌های بالاتری نسبت به سایر محلات می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation level of citizen participation in city neighborhoods based on rankings (Case study: Bijar City)

نویسندگان [English]

  • Seyed Ali Alavi 1
  • Alireza Asgari 2
  • Mehdi Alian 3
  • Amirreza Khavarian 3
1 Assistant Prof. of Geography & Urban Planning, Tarbiat Modarres University, Tehran, Iran
2 M.A. student in Geography & Urban Planning, Tarbiat Modarres University, Tehran, Iran
3 M.A. student in Geography & Urban Planning, Yazd University, Yazd, Iran
چکیده [English]

Abstract

    Nowadays public participation can be a turning point in the course in which the cooperation of the process of planning, decision making and future planning of the city and in these spheres, people are extremely important. The present study aims to evaluate the participation of citizens in the city of Bijar, deals with the various aspects of public participation. The amount of citizen participation in Bijar city are calculated in the seven Indexes including Executive- Finance- Intellectual participation, executive-intellectual participation, financial- intellectual participation, financial- Executive participation, intellectual participation, executive participation and financial participation, and then the City Neighborhood has been ranked. Present research is applied - development that has been done with descriptive - analytic method. The data collected is obtained through 573 questionnaires in Bijar city. Then final weight calculated using fuzzy logic and a Neighborhoods of City ranked with VIKOR method. The results show that Farahi neighborhood with R = 0.220, S = 0.828 and Q = 1 has highest participation rate and Almasieh neighborhood with R = 0.093, S = 0.264 and Q = .001 has the lowest participation level of indicators. If we examine the spatial distribution of city neighborhood, status is determined that a higher rating is in the central neighborhoods, as the central neighborhoods, including neighborhoods Farahi, Mahdiyeh Bolvar, Qaleh Halvaei, Qaleh Takht, Yarmjeh of citizen participation is rated higher than other neighborhoods.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Public Participation
  • urban management
  • Fuzzy logic
  • VIKOR
  • Bijar City

مراجع

اصغر پور ماسوله، احمدرضا (1386). راهکارهای افزایش مشارکت اجتماعی شهروندان، طرح پژوهش مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر مشهد.
افراخته، حسن، محمد حجی­پور، مریم گرزین و بهناز نجاتی، (1392). جایگاه توسعه پایدار کشاورزی در برنامه‌های توسعه ایران (مورد: برنامه‌های پنج ساله پس از انقلاب)، فصلنامه سیاست‌های راهبردی و کلان، سال یکم، شماره یکم، صص 65-95.
اکبرپور سراسکانرود، محمد، احمد پوراحمد و بهزاد عمران­زاده (1390). ارزیابی میزان مشارکت مردم در بهسازی و نوسازی بافت‌ها فرسوده؛ نمونه موردی: محله سیروس تهران، فصلنامه جغرافیا و برنامه­ریزی، سال 16، شماره 36، صص 32-1.
برک­پور، ناصر و گلزار زندی (1383). حاکمیت محله­ای و فرآیند مشارکتی تأمین زیرساخت‌های محله، همایش توسعه محله­ای، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگی شهرداری تهران.
پوراحمد، احمد، حبیبی، کیومرث، محمدزهرایی، سجاد و نظری عدلی، سعید(1386). استفاده از الگوریتم فازی و GIS برای مکان یابی تجهیزات شهری، مطالعه موردی: محل دفن زباله شهر بابلسر، محیط شناسی، سال سی و سوم، شماره 42، 31-42
تقوایی، مسعود، رسول بابانسب و چمران موسوی (1388). تحلیلی بر سنجش عوامل مؤثر بر مشارکت شهروندان در مدیریت شهری مطالعه موردی: منطقه 4 شهر تبریز، فصلنامه مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه­ای، شماره دوم، صص 36-19.
حسین­زاده، علی حسین و حمید فدائی ده­چشمه (1391). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر مشارکت شهروندان در امور شهری (مطالعه موردی: شهر شهرکرد)، مطالعات جامعه شناختی شهری، شماره پنجم، صص 82-59.
دانش­مهر، حسین (1389). بررسی نگرش‌های اجتماعی روستاییان نسبت به مشارکت اجتماعی، مجله توسعه روستایی، سال اول، شماره اول، صص 155- 129.
زالی، نادر، حسن دارابی و عسگر میرزایی دورودخانی (1392). بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده محله پیرسرای کلانشهر رشت با رویکرد مشارکت مردمی، مجله پژوهش و برنامهریزی شهری، سال چهارم، شماره دوازدهم، صص 94-79.
ساروخانی، باقر و امیر پناهی، محمد (1385). ساخت قدرت در خانواده و مشارکت اجتماعی، فصلنامه پژهش زنان، دوره چهارم، شماره سوم، صص 60-31.
سیف الدینی، فرانک (1376). مشارکت مردمی و توسعه، مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دوره 12، شماره دوم، صص: 147-164.
شفاهی، یوسف (1381). مدلسازی تولید سفر با استفاده از روش شبکه‌های عصبی-فازی، نشریه دانشکده فنی دانشگاه صنعتی شریف، جلد36، شماره3، 361-370
شفاهی، یوسف و کرمانشاهی، شهاب الدین (1386). استفاده از منطق فازی برای کنترل تقاطع‌های چراغدار، نشریه دانشکده فنی دانشگاه صنعتی شریف، جلد41، شماره1، 71-80
شیانی، ملیحه (1384). شهروندی و مشارکت در نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی، فصلنامه حقوق، تأمین اجتماعی، انتشارات علمی – فرهنگی سال اول شماره1، صص 125-112.
طهماسبی، سوسن (1380). الگوهای مشارکت اجتماعی در ایران، فصلنامه مدیریت شهری، شماره 5، صص 67-58.
عباس زاده، محمد (1387). بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت شهروندان در امور شهر (مطالعه موردی: شهر اصفهان)، پایان نامه دکتری جامعه شناسی، دانشگاه اصفهان.
گلی، علی و عسگری علی (1385). کاربرد منطق فازی در تبدیل روستا به شهر: استان تهران، فصلنامه مدرس علوم انسانی، دوره 10، شماره2، 139-158
نجمی، منوچهر و ابراهیمی، مجید (1385). اولویت بندی مشخصه‌های فنی و مهندسی در مدل QFD با استفاده از روش TOPSIS در حالت فازی، فصلنامه علمی پژوهشی شریف، شماره 34، 3-9
نسترن، مهین و احد رعنایی (1389). تحلیلی بر مفهوم مشارکت و کار گروهی در پروژه‌های آماده سازی اراضی مسکن مهر، فصلنامه آرمانشهر، شماره 4، صص 123-111.
نوجوان، مجید و غضنفری، مهدی (1385). توسعه مدل MADM دو بعدی با استفاده از شاخص درجه اطمینان فازی، نشریه بین‌المللی علوم مهندسی، شماره 4، جلد 17، 23-31.
یزدانپناه، لیلا (1386). موانع مشارکت اجتماعی شهروندان تهرانی، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال هفتم، شماره 26، صص 130-105.
Arnstein, S R (1969), “A ladder of citizen participation”. Journal of the American Institute of Planners 35, 216-224.
Chang, Chia-Ling (2010): A modified VIKOR method for multiple criteria analysis. Environ Monit Assess, 168, pp: 339–344.
Chang,C, Hsu,C,(2009). Multi-criteria analysis via the VIKOR method for prioritizing land-use restraint strategies in the Tseng-Wen reservoir watershed, Journal of Environmental Management Vol 90 (11), pp. 3226–3230.
Don-yun C. Tong-yi, H and Naiyi H. (2003): The Management of Citizen Participation in Taiwan: A Case Study of Taipei City Government’s Citizen Complaints System. International Journal of Public Administration; 26(5).
Mahdavinejad, Mohammadjavad and Masoome Amini, (2011): Public participation for sustainable urban planning In Case of Iran, 2011 International Conference on Green Buildings and Sustainable Cities, Procedia Engineering 21, pp. 405-413.
Momeni, Mostafa, Hanieh Shamskooshki, Marjan Javadian, (2011): Application of neighborhoods council associations in sustainable urban management based on citizen participation, 2011 International Conference on Green Buildings and Sustainable Cities, Procedia Engineering 21, pp. 65-71.
Opricovic,S, Tzeng H (2004). Decision Aiding Compromise solution by MCDM methods: A comparative analysis of VIKOR and TOPSIS, European Journal of Operational Research 156, pp. 445-455.
World Bank 1994. The word bank and participation. Operations policy department. Washington DC: word bank.
Tzeng, G. H. , Lin, C. W. , & Opricovic, S. (2005): Multi-criteria analysis of alternative-fuel buses for public transportation. Energy Policy, 33, pp. 1373–1383.
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
دوره 5، شماره 18
خرداد 1394
صفحه 67-86

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار