بررسی سرمایه اجتماعی و میزان احساس امنیت اجتماعی در بین عشایر استان خراسان شمالی

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشیار جغرافیای سیاسی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

3 کارشناس ارشد مهندسی شهر سازی

چکیده

امروزه سرمایه اجتماعی با امنیت اجتماعی تعریف می‌شود و خصلت درون گروهی دارد و این همان چیزی است که نه تنها در جامعه عشایری کم نیست بلکه بسیار هم قوت دارد و با خصلت بین گروهی در بحث توسعه کارایی داشته و با ارتباط دو سویه دولت و مردم و ارزش گذاری به مردم و اقدام در جهت توانمند سازی آنان می­توان با سرمایه‌های اجتماعی موجود به سمت توسعه پایدار گام برداشت. از طرف دیگر افزایش سرمایه اجتماعی در یک جامعه با همسو کردن آن در ایجاد امنیت بخصوص در نواحی عشایری که نقش مهمی در ایجاد امنیت ملی دارند، از اصلی‌ترین راهکارهای دستیابی به توسعه پایدار در یک منطقه می‌باشد. بدین منظور و با توجه به اهمیت تحقیق، در این پژوهش سرمایه اجتماعی و میزان احساس امنیت اجتماعی در بین عشایر استان خراسان شمالی مورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش به صورت توصیف-تحلیلی بوده و عشایر استان خراسان شمالی جامعه آماری پژوهش حاضر را تشکیل می‌دهند. همچنین جهت بررسی رابطه بین مؤلفه‌های پژوهش از آزمون‌های آماری در محیط نرم افزاری SPSS استفاده شده و جهت نشان دادن مهم‌ترین مؤلفه‌ها در بخش سرمایه اجتماعی و امنیت اجتماعی به ترتیب از مدل ویکور و تحلیل عاملی بهره گرفته شده است. در نهایت رابطه و تأثیر سرمایه اجتماعی بر روی امنیت اجتماعی عشایر استان خراسان شمالی از طریق مدل رگرسیون خطی نشان داده شده است. نتایج حاکی از آن است که تمامی مؤلفه‌های سرمایه اجتماعی و امنیت اجتماعی بر روی سطح زندگی عشایر تاثیرگذار بوده و انسجام اجتماعی در بخش سرمایه اجتماعی و امنیت عاطفی، احساسی و امنیت سیاسی در بخش مؤلفه‌های امنیت اجتماعی به عنوان مهم‌ترین مؤلفه تأثیر گذار عمل کرده‌اند. همچنین در پایان مشخص شد که نحوه ارتباط سرمایه اجتماعی با امنیت اجتماعی جامعه عشایری استان بصورت مستقیم بوده و سرمایه اجتماعی بصورت مستقیم بر افزایش امنیت اجتماعی جامعه عشایری تأثیرگذار بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Examination of social capital and the level of social security among Nomads of North Khorasan province

نویسندگان [English]

  • Heydar Lotfi 1
  • Mehdi Pezeshki 2
  • Mahsa Hejazi 3
1 Associate Prof. of Political Geography, Garmsar Branch, Islamic Azad University, Garmsar, Iran
2 M.A. student of Geography & Urban Planning, Garmsar Branch, Islamic Azad University, Garmsar, Iran
3 M.Sc. in Urban Planning,
چکیده [English]

Abstract
          Today, social capital is defined by social security and has an intra-group character and this is not only that which is not only low in the nomadic society but also very strong and with the inter-group character in the development debate, and with the two-tier relationship between the government and the people, and valuing the people and taking action to empower them, can be achieved with sustainable social capital. On the other hand, increasing social capital in a society by aligning it with security in the nomadic areas that play an important role in creating national security, one of the main strategies for achieving sustainable development in a region. The social security of each society is one of the basic needs. Security in its objective sense is the measurement of the absence of a threat to value; in the mental sense, the lack of fear of being attacked by such values. On the other hand, the economic flourishing of a society, investment, planning for development, progress, and any activity that can be an effective factor in improving the economic, social and other dimensions of society, is possible only with the establishment of security.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Social Capital
  • Social security
  • Nomads
  • Northern Khorasan Province

مراجع

ابراهیم پور، رحمت و علمی، محمود (1394). بررسی رابطه سرمایه اجتماعی با احساس امنیت اجتماعی شهروندان شهر سردشت. مطالعات جامعه شناسی، سال هفتم، شماره بیست و ششم.
اختر محققی، مهدی (1385)، سرمایه اجتماعی، تهران، نشر مؤلف.
اداره کل امور عشایر خراسان شمالی (1396)، بخش آمار و اطلاعات.
افشانی، علیرضا و فرقانی، مهناز (1396). مطالعة تطبیقی ارتباط سرمایة اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی بین والدین و فرزندان ساکن شهر یزد. پژوهش‌های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی، سال ششم، شماره اول.
آهوار، امین (1393). بهره گیری از سرمایه اجتماعی عشایر مرز نشین در تأمین امنیت عمومی. همایش ملی مرزنشینی توسعه پایدار و فرصت‌های سرمایه گذاری، شهرستان پارس آباد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد پارس آباد مغان.
بحری پور، عباس؛ ذوالفقاری، ابوالفضل و رستگار خالد، امیر (1391). بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی (مطالعه موردی شهرکاشان)، پژوهش‌های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی. سال اول، شماره 4.
بهزاد، داوود (1381). سرمایه اجتماعی بستری برای ارتقای سلامت روان، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال. دوم، شماره 6.
بهیان، شاپور و فیروزآبادی، آمنه (1392). بررسی عوامل مؤثر بر احساس امنیت اجتماعی در شهرها (مطالعه­ی موردی: کرمان). فصلنامه­ مطالعات جامعه شناختی شهری، سال 3، شماره­ی 6، صص 122-103.
پورحسین، افراسیاب؛ اسدپور، عبادالله و منزلی، عباسعلی (1393). بررسی تأثیرات فرهنگی عشایر بر نظم و امنیت جامعه (مطالعه موردی: استان اردبیل ایل شاهسون). پژوهشنامه جغرافیای انتظامی، سال دوم، شماره 5.
پیرموذن، علی محمد (1389). بررسی رابطه نقش اجتماعی پلیس و احساس امنیت خانواده‌ها. فصلنامه نظم و امنیت انتظامی. سال دوم، شماره سوم.
تقی لو، فرامرز (1385). رابطه بین سرمایه اجتماعی و امنیت اجتماعی. فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره 32، پژوهشکده مطالعات راهبردی.
تکه­اکبرآبادی، مرضیه و دربان آستانه، علیرضا (1395). نقش عوامل اجتماعی در احساس امنیت در نواحی روستایی (مطالعه مورد: جنوب استان تهران). فصلنامه مدیریت شهری، شماره 24.
ذاکری هامانه، راضیه (1390). بررسی میزان احساس امنیت اجتماعی و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن (مطالعه موردی: شهر یزد). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه یزد.
ذاکری هامانه، راضیه؛ افشانی، سیدعلیرضا و عسکری ندوشن، عباس (1391). بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و میزان احساس امنیت اجتماعی در شهر یزد، مجلۀ جامعه شناسی ایران، دورة سیزدهم، شمارة 3.
راموز، ملیحه (1383). تربیت بدنی و امنیتاجتماعی، فصلنامه مطالعات امنیت اجتماعی، شماره سوم.
ساروخانی، باقر و هاشم نژاد، فاطمه (1390). بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی (و مؤلفه‌های آن) و احساس امنیت اجتماعی در بین جوانان شهر ساری. فصلنامه جامعه شناسی مطالعات جوانان، سال دوم، شماره دوم.
سجاسی قیداری، حمداله؛ صادقلو، طاهره و حیدری، وکیل (1392). تبیین نقش کارکردی جامعه عشایری در امنیت و توسعه پایدار نواحی مرزی کشور. همایش ملی عشایر، نظم وامنیت، اردبیل.
سنایی مقدم، سروش و محمدییگانه، بهروز (1396). تحلیل جغرافیایی برنقش سرمایه اجتماعی در کیفیت زندگی خانوارهای عشایری (مطالعه موردی: ایلنوئی، طایفه زیلایی، شهرستان چرام، کهکیلویه و بویراحمد). مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه‌های انسانی، دوره دوازدهم، شماره 2.
صالحی امیری، سیدرضا و افشارنادری، افسر (1390). مبانی نظری و راهبردی مدیریت ارتقای امنیت اجتماعی و فرهنگی. فصلنامه راهبرد، سال 20، شماره 59.
صلاحی اصفهانی، گیتی (1390). نقش سرمایه اجتماعی در توسعه روستایی (مطالعه موردی: روستای عشایری قره بلاغ). دو فصلنامه پژوهش‌های بوم شناسی شهری سال دوم، شماره سوم.
فیروزآبادی، احمد (1384). بررسی سرمایه اجتماعی و عوامل مؤثر بر شکل گیری آن در شهر تهران. رساله دکتری، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران.
متولی، کاظم (1384). وابط عمومی و تبلیغات. انتشارات بهجت، تهران.
نیازی، محسن؛ حسینی زاده آرانی، سید سعید؛ سخایی، ایوب و امام علیزاده، حسین (1395). فراتحلیل مطالعات و تحقیقات سرمایه اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی. فصلنامۀ انتظام اجتماعی، سال هشتم، شماره یکم.
Alkimim, Akenya, Keith C. Clarke b, Fábio S. Oliveira, (2013), Fear, crime, and space: The case of Viçosa, Brazil, Applied Geography42,124- 132.
Brownlow, Alec (2005), A geography of men_s fear, Department of Geography and Urban Studies, Temple University, Philadelphia, PA 19122, Geoforum 36.
Carmona, Matthew.; Heath, Tim.; Oc, Taner.; Tiesdell, Steve. (2003), Public Places, Urban Spaces, Oxford, Architectural Press.
Farhadi, M. (1994), Culture Sponsors Center for Academic Publication, Tehran.
Lindstrom M, Merlo.J, & Ostergren P. O. (2003), "Social capital and sense of insecurity in the neighbourhood: a population-besed multilevel analysis in Malmo, Sweden", Social Science & Medincine, 56 (5): 1111-1120.
Madani, Saeid, and Kian Tajbakhsh, S. (2009), Social Capital, Part II, Introduction to Social Science Concepts -3.
Moller, Bjorn., (2000),National, Societal and Human security: Discussion-Case study of the Israel- Palestine Conflict in http://sociology82.blogfa.com.
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
دوره 8، شماره 30
خرداد 1397
صفحه 327-340

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار