مطالعه و تحلیل اثرات توسعه گردشگری بر سبک زندگی روستایی (مطالعه موردی: شهرستان اردبیل)

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسنده

دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری و روستایی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

چکیده

هدف این مقاله بررسی اثرات گردشگری بر سبک زندگی روستایی در مناطق روستایی شهرستان اردبیل می‌باشد. این تحقیق از لحاظ هدف، توسعه‌ای، و از لحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی و نیز از نوع علی-مقایسه‌ای و تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه روستاییان ساکن در روستای نمونه گردشگری » وکیل‌آباد» می‌باشد. با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و بر اساس فرمول کوکران، تعداد نمونه مناسب برای این تحقیق 269 نفر به دست آمد؛ از سویی، برای برابری در آزمون و نتیجه، 269 از روستاییان ساکن در روستای فاقد گردشگری «تپراقلو» به‌عنوان گروه شاهد انتخاب شدند. این تحقیق به روش پیمایشی با استفاده از پرسش‌نامه انجام گردیده است. روایی صوری پرسش‌نامه توسط پانل متخصصان مورد تأیید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد 30 پرسش‌نامه صورت گرفت و با داده‌های کسب شده و استفاده از فرمول ویژه کرونباخ آلفا در نرم‌افزار SPSS، پایایی پرسش‌نامه تحقیق 94/0 به دست آمد. نتایج آزمون t در ارتباط با ویژگی‌های شاخص‌های سبک زندگی دو گروه نشان می‌دهد بین متغیرهای توسعه رسانه‌ها، تغییرات مذهبی، افزایش مهاجرت، افزایش تفریح و احساس تعلق با متغیر مستقل (توسعه گردشگری) رابطه معنی‌داری وجود ندارد. اما بین متغیرهای مادی‌گرایی، ثروت‌اندوزی، درآمدزایی، نفوذ فن‌آوری، تغییر پوشاک، تغییر الگوی تغذیه، تغییرات رفتاری، مدگرایی، تغییر زبان، مصرف‌گرایی، استفاده از انرژی و تغییر طبیعت با متغیر مستقل رابطه معنی‌داری وجود دارد. در نهایت، با توجه به نتیجه پژوهش پیشنهادات کاربردی ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study and analysis of the effects of tourism development on rural life style (Case study: Ardabil County)

نویسنده [English]

  • Vakil Heydari Sareban
Associated Prof. in Geography & Urban & Rural Planning, Ardabil University, Ardebil, Iran
چکیده [English]

The purpose of this paper is to examine the effects of tourism on rural lifestyle in rural areas city of Ardabil. This research purpose is developmental, and the nature of research is descriptive and causal-comparative and analytical survey. The research population consisted of peasants living in villages Tourism "Vakilabad". Using the random sampling method based on the sample, the sample size for this study was 269, on the one hand, the equality test result, 269 villagers living in non-tourist village "Topraqlu" as the control group respectively. The study was conducted using a questionnaire survey. Validity of the questionnaire was confirmed by a panel of experts. Pilot study in the same region with a population of 30 questionnaires were analyzed and the data obtained and the use of special formula Cronbach's alpha software SPSS, the reliability of the questionnaire was 94/0. T-test results in relation to the characteristics of the two groups' shows that lifestyle factors between the development of the media, religious changes, increased migration, increased leisure and a sense of belonging with the independent variable (tourism development) there is a significant relationship. But between materialism, enrichment, money, influence of technology, change of clothing, feeding pattern changes, behavioral changes, fashions, language change, consumerism, energy and change the nature of the independent variables was significant. Finally, according to the study findings and practical suggestions are provided.

کلیدواژه‌ها [English]

  • tourism
  • Lifestyle
  • Rural Development
  • social change
  • Social Identity
  • Vakilabad village
  • the city of Ardabil
ازکیا، مصطفی و سکینه حسینی رودبارکی (1389)، تغییرات نسلی سبک زندگی در جامعه روستایی، فصلنامه علمی و پژوهشی رفاه اجتماعی، سال 10، شماره 37، صص 264- 242.
اکبریان رونیزی، سعید رضا (1391)، بررسی رابطه توسعه گردشگری و سرمایه اجتماعی در نواحی روستایی، مطالعه موردی: دهستان سولقان (شهرستان تهران)، سال دوم، شماره 6، صص 92-75.
باینگانی، بهمن، ایراندوست، سیدفهیم و سینا احمدی (1392)، سبک زندگی از منظر جامعه‌شناختی: مقدمه‌ای بر شناخت واکاوی مفهوم سبک زندگی، فصلنامه مهندسی فرهنگی، سال هفتم، شماره 77.
بودریار، ژان (1389)، جامعه مصرفی، ترجمه پیروز ایزدی، تهران، نشر ثالث.
خواجه نوری، بیژن، پرنیان، لیلا و همت، صغری (1393)؛ مطالعه رابطه سبک زندگی و هویت اجتماعی (مطالعه موردی: جوانان شهر بندرعباس)؛ مجله تحقیقات فرهنگی ایران، دوره 7، شماره 1، پیاپی 25، صص 69-94
رضوی زاده، سیدنورالدین (1384)، «بررسی تأثیر رسانه‌ها بر تمایل به تغییر سبک زندگی روستایی«. علوم اجتماعی (دانشگاه علامه طباطبایی)، شماره 31، صص 111-144.
سعیدی، علی اصغر (1382)، جامعه مصرفی و جوانان، فصلنامه مطالعات جوانان، شماره پنجم، بهار.
فاضل، رضا و حدیثه رمضانی فرد (1391)، بررسی رابطه توسعه گردشگری و تغییرات سبک زندگی در نواحی روستایی، مطالعه موردی: دهستان دو هزار، دوره 1، شماره 3، صص 147-126.
فاضلی، محمد (1382)، مصرف و سبک زندگی، تهران، سبک زندگی.
گیدنز، آنتونی (1388)، تجدد و تشخص؛ جامعه و هویت شخصی در عصر جدید، ترجمه ناصر موفقیان، تهران، نشر نی.
محلاتی، صلاح‌الدین؛ (1381)، درآمدی بر جهانگردی فرهنگی؛ انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
محمدی یگانه، بهروز، چراغی، مهدی و محمد ولائی (1392)، نقش گردشگری در توسعه روستایی، با تأکید بر کیفیت زندگی و سرمایه اجتماعی، مطالعه موردی: روستای قپچاق شهرستان میاندوآب، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال سیزدهم، شماره 3، صص 25-7.
مهدوی، مسعود؛ (1386)، جغرافیای روستایی ایران؛ انتشارات سمت، تهران.
نش، کیت (1387)، جامعه‌شناسی سیاسی معاصر؛ جهانی‌شدن، سیاست و قدرت، ترجمه محمد تقی دلفروز، تهران: نشر کویر.
نوربخش زاده، فرزاد (1393)؛ تغییرات سبک زندگی در فرآیند توسعه ابزارهای نوین فناوری؛ فصلنامه مطالعات توسعه اجتماعی ایران، دوره 6، شماره 2، مسلسل 22، ص 45-63.
وبلن، تورستاین (1386)، نظریه طبقه تن آسا، ترجمه فرهنگ ارشاد، تهران، نشر نی.
Adler, A. (1956), The individual Psychology of Alfred Adler, NewYork: Basic Books Inc..American Heritage Dic., (2000).
Bourdieu, P. (1984), distinction and life style, NewYork: Routledge & Kegan paul.
Chaney, D. (2002). Lifestyles. London: Rutledge.
Clarke, J. (2009). Consumption; Encyclopedia of Governance, Sage publication.
Clemens, Ch. (2000) Theories of (Management?) Fashion; the Contributions of Veblen,
Simmel, Blumer, and Bourdieu. Copenhagen Business School.
Mckee, J, B. (1969), Introduction to sociology, Holt Rinehart & Winston Inc.introduction to sociology, Holt Rinehart & Winston Inc. Introduction to SociologyMsn Encarta Dic., WWW.Msn.com.
O’Brien & Schrag & Martin, (1969), Reading in general sociology, Houghton, Mifflin Co.Oxford Advanced Learner’s Dic.
Pavis, S, Cunningham-Burley, S, & Amos, A. (1998). Health related behavioral change in context: young people in transition. Social Science & Medicine, 47(10), 1407-1418.
Sioberg, L. & E. Engelberg (2005). Lifestyles and Consumer Behavior. Center for Risk Research.
Sobel, M. (1981). Lifestyle and Social Structure: Concepts, Definitions, and Analyses. Academic Press.
Thyra C. (1996), "Definition of Life Style and its Application to Travel Behavior", Department of Marketing at the Aarhus V, Denmark.
Wang, Yang (2009), Rural Community Participation in TourismDevelopment: Cases from Hainan Province, China. UnpublishedPh.D. Dissertation. Waterloo (Ontario): University of Waterloo.
Wolman, B. (1982), contemporary Theories & System in Psychology, Plenum Press.