جایگاه سازمان بورس و اوراق بهادار در پیشگیری از جرایم بورس و فرابورسی در راستای برنامه ریزی منطقه ای و توسعه پایدار

نوع مقاله : مقاله های برگرفته از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم‌شناسی، واحد ایت اله آملی، دانشگاه آزاد اسلامی، آمل، ایران.

2 استادیار گروه حقوق، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.

3 دانشیار، گروه حقوق، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران.

چکیده

جرایم بورسی دارای خصوصیات مشترک با جرایم اقتصادی بوده و از سوی دیگر علل ارتکاب آن‌ها و انگیزه-هایی که منجر به وقوع این جرایم می‌شود، تابع نظام جرایم اقتصادی از یک سو و جرایم مختص داد و ستد و کسب و کار در بورس از سوی دیگر می‌شود. سازمان بورس اوراق بهادار برای پیشگیری از ارتکاب جرایم بورسی مانند معاملات متکی به اطلاعات نهانی، دستکاری در قیمت‌ها و دیگر جرایم مرتبط، لازم است که ابزارها و امکانات ارتکاب این جرایم را از بزه‌کاران بالقوه بگیرد (اقدامات توان‌کاه). از سوی دیگر هزینه‌های ارتکاب جرایم بورسی را به گونه‌ای افزایش دهد که مطابق با تئوری هزینه – فایده، ارتکاب جرم برای هر بزهکاری حسابگری، پرهزینه به نظر آید. آموزش بزه‌دیدگان و تقویت آماج جرم (اقدامات ‌توان افزا) از دیگر اقدامات در این حوزه محسوب می‌شود. پیشگیری وضعی یا غیر کیفری در قالب تدوین مقررات و تاسیس نهادهای پیشگیری کننده، از مهمترین تکالیف سازمان بورس در جلوگیری از جرایم بورسی است. پیشگیری کیفری در قالب واکنش عدالت کیفری به جرم انجام شده، برای ایجاد حس بازدارندگی در مرتکبین از وظایف سازمان بورس است که در قالب گزارش دهی، شکایت و اعلام جرم و پیشبرد روند دادرسی صورت می‌پذیرد. در این مقاله تلاش شده است به مهمترین تکالیف سازمان بورس در پیشگیری از جرایم بورسی پرداخته شود که به نظر می‌رسد این تکالیف به جهت گسترش فعالیت بورس و درگیربودن توده‌های مردم در این زمینه، لزوما باید گسترش یابد و البته به شکلی فنی و تخصصی با بهره‌گیری از ابزارهای نوین و داده‌های

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The position of the Stock Exchange and Securities Organization in the prevention of stock and over-the-counter crimes in line with regional planning and sustainable development.

نویسندگان [English]

  • Mohammad Sadeghi 1
  • Javad Rajabi Salman 2
  • Hassan Hajitabar 3
1 Ph.D. student of criminal law and criminology, Amoly branch, Islamic Azad University, Amoly, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Law, Hamedan Branch, Islamic Azad University, Hamedan, Iran.
3 دانشیار، گروه حقوق، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران.
چکیده [English]

Stock market crimes have common characteristics with economic crimes, and on the other hand, the reasons for committing them and the motives that lead to the occurrence of these crimes are subject to the system of economic crimes, on the one hand, and crimes specific to trade and business in The stock market, on the other hand, becomes In order to prevent the commission of stock market crimes, such as trades based on secret information, manipulation of prices and other related crimes, it is necessary for the stock exchange organization to take the tools and facilities for committing these crimes from potential criminals (measures of empowerment). On the other hand, increase the costs of committing stock market crimes in such a way that according to the cost-benefit theory, committing a crime seems costly for any accounting crime. Educating the victims and strengthening the purpose of the crime (enhancing measures) are other measures in this field. Statutory or non-criminal prevention in the form of drafting regulations and establishing preventive institutions is one of the most important tasks of the stock exchange organization in preventing stock market crimes. Criminal prevention is carried out in the form of criminal justice response to crime, to create a sense of deterrence in the perpetrators of the duties of the stock exchange organization, which is done in the form of reporting, complaining and announcing the crime and proceeding with the proceedings. In this article, an attempt has been made to address the most important tasks

کلیدواژه‌ها [English]

  • Stock market crimes
  • situational prevention
  • criminal justice
  • strengthening the intent of the crime

مراجع

ابراهیمی، شهرام (1400) جرم شناسی پیشگیری، تهران: میزان.
ابراهیم­زاده، سعدی (1399) نقش حقوق کیفری در کنترل بازارهای مالی با بررسی عملکرد کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا، پایان­نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی.
آتش زر، محمد و همکاران (1393) جایگاه آمار جنایی و نقش آن در پیشگیری از وقوع جرم. فصلنامه علمی تخصصی دانش انتظامی کهگیلویه و بویراحمد. دوره هفتم. شماره 14.
باباخانی، عرفان، رستمی، هادی (1401). رسیدگی افتراقی به جرایم اقتصادی در حقوق ایران و فرانسه. پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب، دوره 9، شماره 1، صص، 31-62.
توسلی زاده، توران (1392) پیشگیری از جرائم اقتصادی، تهران: انتشارات جنگل.
جندلی، منون. 1395 ، درآمدی بر پیشگیری از جرم، ترجمه شهرام ابراهیمی، چاپ دوم، تهران: نشر میزان.
حطمی ایمان، پاکزاد بتول، فرح بخش مجتبی ، خسروی حسن (1400) الگوی مطلوب پیشگیری از جرایم اقتصادی در ایران، مطالعات راهبردی ناجا، دوره 6 ، شماره  19 ، صفحات  79-104.
خانعلی پور، سکینه (1395) پیشگیری فنی از جرم. چاپ اول، تهران: نشر میزان.
رایجیان اصلی، مهرداد. (1383). رهیافتی نو به بنیان­های نظری پیش گیری از جرم، مجله حقوقی دادگستری،68 ، شماره 49-48، صص 123-168.
سازگار، مژده (1396) نقش سازمان بورس و اوراق بهادار در پیشگیری از جرائم اقتصادی، پایان­نامه کارشناسی ارشد رشته حقوق (گرایش جزا و جرم شناسی) ، استاد راهنما امیرحسین سازگار، دانشگاه علم و فرهنگ.
الستی، ساناز؛ حسن پور، معصومه  (1385) بزه­دیده شناسی و پیشگیری از بزه دیدگی ، دادرسی 1385 ، شماره 56 صفحه 24 تا 27.
سینایی، حسینعلی و داوودی، عبدالله. (1388) بررسی رابطه شفاف­سازی اطلاعات مالی و رفتار سرمایهگذاران در بورس اوراق بهادار تهران، مجله تحقیقات مالی، دوره یازدهم، شماره 27 ،
شهیدی، سید مرتضی، جعفری خسروآبادی، نصراله. (1396). ماهیت فقهی- حقوقی عمل کارگزاری در معاملات بورسی، دانشنامه حقوق اقتصادی، 24 (12)، صص 23 –
صادقی قهساره، محمدرضا (1390) بررسی فرآیند دادرسی به جرایم بورس اوراق بهادار، پایان نامه کارشناسی ارشد، موسسه آموزشی عالی شهید اشرفی اصفهانی.
صادقی مقدم، محمدحسین و غفاری فارسانی، بهنام. (1390) روح حقوق رقابت، مجله حقوقی دادگستری، سال هفتاد و پنجم، شماره 73.
گودرزی، محسن و منتی نژاد، صادق،1400، سوت­زنی و تاثیر آن بر پیشگیری وضعی از وقوع جرائم اقتصادی، پنجمین کنفرانس بین­المللی علوم اسلامی، پژوهش­های دینی و حقوق، تهران، https://civilica.com/doc/1306914
محمدنسل، غلامرضا (1389) فرایند پیشگیری از جرم، مجله حقوق دانشگاه تهران دوره 40 ، شماره 1، صص 317 –
مدیریت آموزش بورس اوراق بهادار تهران ( 1388) آشنائی با ارکان بازار اوراق بهادار.
مدیریت مطالعات و بررسی های اقتصادی سازمان بورس اوراق بهادار تهران (1381) جزوه به­سازی مقررات ایمنی و شفافیت بازارسرمایه ایران: گزارش یک پژوهش (گزارش یکم) دادوستد دارندگان اطلاعات نهانی .
مستانه گویشام، محمدعلی (1394) پیشگیری وضعی از جرائم مربوط به بورس اوراق بهادار، پایان نامه کارشناسی ارشد، پردیس بین­المللی ارس.
میرزایی منفرد، غلامعلی (1389) تحلیل جرم معامله متکی بر اطلاعات نهانی، مجله پژوهش­های - حقوقی، شماره 17 ، ص 233- 256.
نجفی ابرندآبادی،‌ علی­حسین ‌و ‌حمید‌ هاشم بیگی ‌(1392) دانشنامه جرم­شناسی‌،‌ تهران: کتابخانه ‌گنج ‌دانش.
نیازپور، امیرحسن (1396) تکالیف سازمان بورس و اوراق بهادار در زمینۀ پیشگیری از جرم، راهبرد، ش 82 صص.327-  
نیازپور، امیرحسن. (1383). حقوق پیش گیری از بزهکاری در ایران، مجله حقوقی دادگستری، شماره 49-48، صص 169-226.
Gabor, Thomas, (2011), Evidence- based crime prevention programs: Aliterature review, publisher crimina

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار