شناسایی عوامل موثر بر زیست پذیری بافت های فرسوده (محدوده مورد مطالعه: بافت فرسوده منطقه 1 شهر ساری)

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، واحد نور، دانشگاه آزاد اسلامی، نور، ایران

2 دانشیار و عضو هیأت علمی، واحد نور، دانشگاه آزاد اسلامی، نور، ایران

3 استادیار و عضو هیأت علمی، واحد نور، دانشگاه آزاد اسلامی، نور، ایران

4 استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد نور، دانشگاه آزاد اسلامی، نور، ایران

چکیده

ارتقاء زیست پذیری به یک سناریوی رقابتی منطقه ای، ملی و حتی بین المللی بین شهرها بدل گشته که این امر ناشی از پیامدهای مثبت سکونتگاه های زیست پذیر همچون: افزایش میزان حس تعلق، مشارکت، افزایش گردش مالی و افزایش کیفیت محیط، و ... در راستای پایداری می باشد. بافت های فرسوده شهری نیز به عنوان یکی از ارکان اصلی شهرها ضرورت توجه به زیست پذیری در این مناطق را دو چندان کرده است. مقاله حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر بر زیست پذیری، به ارزیابی وضع موجود مولفه های (فضای سبز، کیفیت بصری، دسترسی به کاربری ها، حمل و نقل، میزان کیفیت، تسهیلات) پرداخته است. جامعه آماری این تحقیق، ساکنین بافت فرسوده منطقه ی 1 شهر ساری و حجم نمونه آن 380 نفر می باشد. این تحقیق کاربردی به روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و با روش های آماری ( آزمون t تک نمونه ای، آزمون فریدمن و تحلیل عاملی)، و جهت رسم نمودار از نرم افزار Amos استفاده شد. یافته ها بیانگر آن است که تنها 3 مولفه ی؛ فضای سبز، حمل و نقل و تسهیلات در وضعیت مناسبی قرار دارند. اما وضعیت در مولفه های کیفیت بصری، دسترسی مناسب به کاربری ها و میزان کیفیت نامطلوب می باشد. همچنین بر طبق آزمون فریدمن مهمترین عوامل موثر بر زیست پذیری از دیدگاه ساکنین به ترتیب مولفه های: تسهیلات، حمل و نقل و میزان کیفیت (هوا، آب و ...) می باشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identifying factors affecting the viability of worn tissues (study area: worn tissue of district 1 of Sari city)

نویسندگان [English]

  • Mostafa Ahmadi Fouladi 1
  • Sadroddin Motevalli 2
  • Gholamreza Janbazqobadi 3
  • Sara Gholami 4
1 Department of Geography, Faculty of Humanities, Nur Branch, Islamic Azad University, Nur, Iran
2 Associate Professor and Faculty Member, Nur Branch, Islamic Azad University, Nur, Iran
3 Assistant professor and faculty member, Nur Branch, Islamic Azad University, Nur, Iran
4 Assistant Professor, Department of Geography and Urban Planning, Nur Branch, Islamic Azad University, Nur, Iran
چکیده [English]

Improving livability has become a regional, national and even international competitive scenario between cities, which is due to the positive consequences of livable settlements such as: increasing the sense of belonging, participation, increasing financial circulation and increasing the quality of the environment, etc. It is in line with sustainability. As one of the main pillars of cities, worn-out urban tissues have doubled the need to pay attention to livability in these areas. With the aim of identifying factors affecting livability, this article has evaluated the current status of components (green space, visual quality, access to uses, transportation, quality level, facilities). The statistical population of this research is the residents of Baft Farsodeh, District 1 of Sari city, and its sample size is 380 people. This applied research has been done by descriptive-analytical method. To analyze the data, SPSS software was used with statistical methods (one-sample t-test, Friedman test and factor analysis), and Amos software was used to draw the graph. The findings indicate that only 3 components; Green space, transportation and facilities are in good condition. But the situation in the components of visual quality, proper access to users and quality is unfavorable. Also, according to the Friedman test, the most important factors affecting livability from the residents' point of view are: facilities, transportation and quality (air, water, etc.)

کلیدواژه‌ها [English]

  • Livability
  • worn texture
  • environmental components
  • physical components
  • urban space

مراجع

ابراهیم زاده، عیسی، هدایت نژاد کاشی، سید مصطفی، بهاروندی، صبا (1396). کاربرد مدل تصمیم گیری چند معیارة کوپراس در تعیین نقش طراحی محیطی پیشگیری از جرم موردمطالعه: منطقه سه شهر ساری، پژوهشنامه جغرافیای انتظامی سال پنجم، شماره 17
اکبری، نعمت الله، موید فر، روزیتا و میرزایی خوندابی، فرزانه (1396). تحلیل زیست پذیری در بافت فرسوده شهر اصفهان با تأکید بر استراتژی توسعه شهری، اقتصاد و مدیریت شهری، سال 6، شماره 21
ایراندوست، کیومرث، عیسی لو، علی اصغر و شاهمرادی، بهزاد (1394). شاخص زیست پذیری در محیط های شهری (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهر مقدس قم)، فصلنامه اقتصاد و مدریت شهری، سال چهارم، سماره 13
بندر آباد، علیرضا (1392). شهر زیست پذیر؛ جستارهای شهرسازی، شماره 36
حیدری، تقی، شماعی، علی، ساسان پور، سلیمانی، محمد و احد نژاد، محسن (1396). تحلیل عوامل موثر بر زیست پذیری بافتهای فرسوده شهری (مطالعه موردی: بافت فرسوده بخش مرکزی شهر زنجان)، دوره ی 17، شماره 59
حیدری، محمد تقی، زیاری، کرامت الله، مشکینی، ابوالفضل و انبارلو، علیرضا (1397). واکاوی زیست پذیری در فضاهای شهری با رویکرد کالبدی؛ مطالعه موردی: شهر زنجان، فصلنامه علمی- پژوهشی جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)، سال هشتم، شماره 4
خراسانی، محد امین (1391). . تبیین زیست پذیری روستاهای پیرامون شهری با رویکرد کیفیت زندگی (مطالعه موردی شهرستان ورامین)، رساله دکتری، دانشگاه تهران، دانشکدة جغرافیا
سلیمانی مهرنجانی، محمد؛ تولایی، سیمین؛ رفیعیان، مجتبی؛ زنگانه، احمد و خزاعی نژاد، فروغ (1395). زیست پذیری شهری: مفهوم، اصول، ابعاد و شاخص ها. نشریه پژوهش های جغرافیایی برنامه ریزی شهری، 1 (4)،50-27
شهرداری ساری (1390). طرح بهسازی و نوسازی بافت فرسوده ساری، مهندسان شماور هفت آریا، هفت شهر
مرکز آمار ایران (1395). سرشماری عموم و نفوس مسکن
موسوی، میرنجف، زارع، علی رضا، منوچهری، ایوب و آهار، حسن (1396). تحلیل اثرات رشد پراکنده رویی شهری بر زیست پذیری محلات شهری مورد: شهر مراغه، نشریه پژوهش و برنامه ریزی، سال هشتم، شماره 31
علی اکبری، اسماعیل؛ و علی اکبری، مجید (1396). مدلسازی ساختاری - تفسیری عوامل مؤثر بر زیست پذیری کلانشهر تهران. نشریه برنامه ریزی و آمایش فضا،1 (2)، 31 – 1
Kagan, S., Hauerwaas, A., Holzc, V., Wedler, P. 2017. Culture in sustainable urban development: Practices and policies for spaces of possibility and institutional innovations. The journal of Vol: pp: 1- 14
Kordjazi, M.,  Mirsaeedy, L. 2014.  A Study on Criteria of Vitality and How They Affect Urban Spaces. The journal of  Basic Sciences & Applied Research. Vol: 3, pp: 98-103
Angelo Larice, Michael.(2005) Great Neiborhoods: The Livability and morphology of High density neighborhoods in Urban North America, Doctor of Philosophy in City and Regional Planning, university of California, Berkeley, Professor Michael Southworth
Leby, j., Hashim, ahmad.) 2010(. Liveability dimensions and attributes: Their relative importance in the eyes of neighbourhood residents. Journal of Construction in Developing Countries
Mccrea, Rod. Walters, Peter. (2012) Impacts of Urban Consolidation on Urban Liveability: Comparing an Inner and Outer Suburb in Brisbane, Australia, Jurnal Housing, Vol. 29, No. 2, pp 190-206.
Oró, E., Allepuz, R., Martorell, I., Salom, J.) 2018(. Design and economic analysis of liquid cooled data centres for waste heat recovery: A case study for an indoor swimming pool. . The journal of Sustainable Cities and Society. Vol: 36, pp: 185–203
Ruth, M., Franklin, R. 2014.  Livability for all Conceptual limits and practical implications. The journal of Applied Geography. Vol: 49. pp: 18-23
Sahar Samvati, Mona Nikookhooy, Mohammad Saied Izadi Sahar Samvati, Mona Nikookhooy, Mohammad Saied Izadi 2013. The Role of Vitality and Viability of Urban Streets in Enhancement the Quality of Pedestrian –Oriented Urban Venues (Case Study: Buali Sina Street, Hamedan, Iran), Journal of Basic and Applied Scientific Research, 3(7)554-561
Wylie, S. 2017. Living in Place: A Study of Vitality through Sense of Place. Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of MASTER OF ARCHITECTURE Department of Architecture Golisano Institute for Sustainability
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
دوره 11، شماره 42
خرداد 1400
صفحه 930-945

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار